Mijn kweek met de : Braziliaanse dwerg ral, ook wel Braziliaanse witborst ral genoemd.
Zijn wetenschappelijke naam is : Laterallus leucopyrrhus,
in Engeland zeggen ze : Red en White Crake
en in Duitsland noemen ze hem: Brasilianische Weisbauchralle.
De Braziliaanse Dwerg ral is een vrij kleine vogel met een lengte van circa 16 cm.
De vogel heeft een donker, roodbruin verenkleed en overwegend witte onderzijde en aan de flanken is hij zwart-wit gestreept.
Hij heeft grote poten met lange tenen, waarmee hij graag door het water waad.
In 2014 kocht ik mijn eerste koppel dwerg rallen, die ik plaatste in een grote ,goed beplante koude kas met een beekloopje en vijvertje.
In deze kas zaten al een koppel Japanse Nachtegalen en een koppel Roodkop papegaai amadines, ( de rallen laten deze met rust en komen niet aan de jongen)
Toen ze goed gewend waren heb ik diverse parkieten broedblokken (met een invlieg gat van 6 cm) op verschillende hoogtes opgehangen .
(Ze broeden bij mij het liefst op een hoogte van zo’n anderhalve meter, had het eerste jaar de broedblokken op 1 meter hoogte, toen gingen ze er niet in).
De broedblokken heb ik gevuld met kokos vezel tot ongeveer 5 cm onder de rand van het invlieg gat, dit omdat de jongen z.g. nestvlieders zijn,( ze verlaten dus dezelfde dag als ze uit het ei gekomen zijn het nest) en ze er dus gemakkelijk uit moeten kunnen.
Ook zouden de rallen nesten met lange grashalmen bouwen in struiken, maar bij mij geven ze de voorkeur aan de broedblokken, die ik zelf voorzie van kokosvezel,
( ik heb ze nog nooit met nestmateriaal zien slepen).
In 2015 waren er wel regelmatig eieren, meestal twee , soms drie, de ouders ( ze broeden om de beurt) verlieten echter steeds zo’n drie dagen voordat de eieren uit zouden komen het nest ( de broedtijd is ongeveer 4 weken, hangt o.a. af van de buitentemperatuur) ik had geen idee waardoor dit kwam, de eieren waren wel bevrucht.
Omdat ik dit erg jammer vond, heb ik in 2016 een kleine broedmachine aangeschaft.
Toen de ralletjes weer van het nest afliepen heb ik de eieren in de broedmachine gedaan, en enkele dagen later kwamen de eitjes uit.
Kleine zwarte bolletjes van zo’n 4 cm groot met enorme lange poten en tenen.
Ze liepen vrijwel gelijk , ik heb geprobeerd om ze weer bij de ouders te plaatsen, maar deze accepteerden ze niet, dus overgeplaatst naar een doos met een warme lamp erboven,( later een couveuse aangeschaft)
In de doos een schuilplekje gemaakt van een doosje met een washandje eromheen, en een bakje met een klein laagje water erin gezet.
Overdag ieder uur voeren met een pincet, eerst alleen pinkie’s en buffalowormen uit de diepvries, na een paar dagen ook zaad, universeel voer, en geknipte witte meelwormen en wasmotten, dit ging gelukkig probleemloos en ik heb ze de derde dag geringd met 4 mm. Dit kan in principe ook gelijk na het uitkomen, door de lange tenen vallen de ringen er niet meer af. Ben je te laat met ringen dan kun je het nog proberen met 4,3 mm.
Deze ralletjes werden natuurlijk erg tam, dit is wel oppassen geblazen als je ze daarna in de volière plaatst, ze lopen je letterlijk voor de voeten.
Maar het mooiste is natuurlijk om de jongen door de ouders groot te laten brengen, dat lukte dit jaar (2017) gelukkig wel.
De ouders bleven keurig op het nest tot het eerste jong geboren was, hierna lieten ze echter het overgebleven ei in de steek,( ik kon dit mooi volgen op 1 van mijn bewakings camera’s die ik op diverse plaatsen heb hangen).
Na dit even aangekeken te hebben, heb ik dit overgebleven ei in de broedmachine geplaats en een halve dag later kwam het uit. Nadat het jong opgedroogd was, heb ik het bij de ouders met het eerder geboren jong geplaatst en deze accepteerde het gelijk, mogelijk kwam dit omdat ze nu al een jong hadden rondlopen?
Met de volgende nestjes ging het hetzelfde, als het eerste jong uitwas lieten ze de andere eieren in de steek en dus de eieren weer op dezelfde manier uit laten komen.
Inmiddels heb ik twee kweek koppels ( 1 in de buiten volière) en totaal heb ik dit jaar negen jongen gekweekt, 1 jong heb ik verspeeld doordat het op een stenen rand onder het nestkastje viel met het uitvliegen, (uitvliegen is een groot woord, ze vallen die anderhalve meter eigenlijk gewoon naar beneden), ik heb dit nu opgelost door een stuk schuimrubber op de rand te leggen tegen de tijd dat de volgende jongen uitkwamen.
Het laatste nestje bleven de ouders op het nest tot ook het laatste ei uitgekomen was, goede hoop dus voor het komend jaar.
De ouders brengen hun jongen voorbeeldig groot met de aangeboden insecten, en later met diverse zaden, universeel voer en vruchten patee, ook zouden ze fruit eten, maar bij mij raken ze dit niet aan.
Let wel op als u jongen heeft, ze kruipen in de kleinste kiertjes, en kunnen hier niet altijd meer uitkomen, dus van te voren goed nakijken en eventueel gaten en kieren dichtmaken, dit geld ook voor het volière gaas, (ik heb dit opgelost door het gaas dubbel te maken en wel zo dat de tweede laag verspringt met de eerste, de mazen worden dus de helft kleiner).
Zorg dat de ralletjes over een schaal water beschikken, ze lopen hier graag in en spoelen hun voer erin, regelmatig verversen is dus belangrijk. Als u een vijvertje in de volière hebt, zorg dan dat het waterniveau niet te hoog is, anders kunnen de jongen erin verdrinken.
Tot zover mijn kweek met de dwerg ral, nu nog even wat algemene adviezen in het kort.
Stress: Ralletjes zijn stressgevoelig, soms lijkt het of een ralletje dood is als u het heeft gevangen, neem het ralletje in uw handen en houd ze in beweging , bedruppel eventueel het kopje met wat water , meestal komen ze na een paar minuten weer bij kennis, plaats ze hierna weer terug in hun vertrouwde omgeving en laat ze een paar dagen bijkomen,( ik heb dit van een bevriend kweker, zelf heb ik dit nog niet meegemaakt).
Dna: Beide geslachten zijn qua uiterlijk gelijk, om het geslacht te bepalen kunt u het beste een dna test doen.
Kennismaken; Heeft u een bewezen koppel kunnen aanschaffen, dan moet u deze niet gelijk bij elkaar zetten, tenzij het al een gekoppeld paartje is, als ze elkaar niet aardig vinden gaan ze vechten,soms tot de dood erop volgt.
Plaats het hennetje en het haantje dus eerst apart van elkaar in een kooi met gaas ertussen, zodat ze elkaar wel kunnen zien, maar niet verwonden.
Als ze bij elkaar gaan zitten bij het gaas is dat meestal een teken dat ze elkaar accepteren.
Na ongeveer twee weken kunt u ze dan bij elkaar zetten, blijf ze echter wel de eerste dagen in de gaten houden!
Huisvesting: Plaats de ralletjes het liefst in een ruime volière, die goed beplant is.
Ze verschuilen zich graag tussen de struiken en klimmen er ook graag in…
Ze kunnen goed samen met andere vogels en zullen deze ook niet verstoren.
Ze kunnen zomer en winter buiten blijven, mits ze een goed beschutte en droge schuilgelegenheid hebben.
Voeding: Ralletjes zijn niet kieskeurig, ze eten gewoon mee met het zaad van de andere vogels, vul dit aan met universeel voer, vruchten patee, fruit en wat kleine insecten ( buffalo wormen en pinkys , evt. diepvries). Wees zuinig met meelwormen, liefst alleen de witte en hooguit 5 in de week, de mannetjes krijgen anders continu paardrift en kunnen hierdoor het hennetje verwonden( soms zelf doden).
Als er jongen zijn bestrooi ik de wormpjes met insectenpoeder. Door het ontbreken van een inwendig skelet hebben de wormpjes als voer voor de vogels een te laag calcium en vitamine A en D3 gehalte. Dit kan worden opgelost door de voederinsecten met dit poeder te bepoederen. Zorg dat er altijd vers water in een ruime schaal staat, de vogels spoelen hier het voer in en badderen graag.
Broeden: De ralletjes broeden bij mij wanneer ze dat zelf willen, meestal is dit tussen mei en oktober. Ze leggen meestal twee maar soms ook drie eieren, die zo’n 4 weken bebroed worden. De jongen verlaten dezelfde dag nog het nest. Na plus minus 5 weken kunnen ze eventueel apart gezet worden.
Nawoord:
Helaas is mijn laatste ral enige tijd geleden overleden, het is niet gelukt om weer aan nieuwe rallen te komen.
Cees van Egmond